پەیامێك بۆ هەموو ئەو کوڕو پیاوانەی خەریکی کاری قێزەونی نێربازی و هەتیو بازین
پەیامێك بۆ هەموو ئەو کوڕو پیاوانەی خەریکی کاری قێزەونی نێربازی و هەتیو بازین و لەسروشتی ڕاستەقینەی مرۆڤ لایان داوە!.
وەڵامی چەند پرسیارێك لەسەر نێربازی!!!؟
برای بەڕێزو خۆشەویستم ، بەڕاستی بە خوێندنەوەی نامەکەت کەمێك تاسام و مچورکە بەلاشەم دا هات کەوا تاوانێکی قێزەون و ڕوداوێکی لەو شێوەیە لەناو وڵاتی مسوڵماناندا بەرەو زیاد بون دەڕوات و کاربگاتە سەر ئەوەی کەوا بەئاسانی گەنجەکانمان لەسەر ئەم پەیوەندی یە ناشەرعیانە کۆ ببنەوەو، بەئاشکراش لەڕێی تۆڕە کۆمەڵایەتی یەکانەوە بانگەشەی بۆ بکرێت .
سەرەتا بەڕێزت دەبێت سوپاسی خوای گەورە بکەیت کە پاراستویتی لەو تاوانە گەورەو قێزەونە، دیارە لەبیرتان چۆتەوە کەوا پێغەمبەری خوا (صلی الله علیە وسلم) فەرموویەتی: هاوڕێی باش وەك دوکانی عەتر فرۆشتن وایەو گەر سودیشی نەبێت ئەوە بۆنە خۆشەکەی دێت بەسەرتاندا ، بەڵام هاوڕێی خراپ وەك کورەی ئاگر وایە گەر زەرەریش نەدات ئەوە پریشکی ئاگرەکەی بەرتان دەکەوێت!.
کەوابو تۆیەکی نوێژ خوێن و ڕۆژوو گرو پاك داوێن وەك خۆتان ئیشارەتان پێداوە ، دەبێت لەکام هاوڕێیان نزیك بیتەوە؟ لەوەی کەوا لەخواترس و دیندارەو ئامۆژگاریتان دەکات بۆ ڕێی ڕاست و قیامەتتان بیر دەخاتەوەو لەتاواندا دەستتان دەگرێت؟ یان لەوەی کە ڕێگەی خراپتان پیشان دەدات و بەلاشەی بۆگەن و قێزەونی خۆی کار ئاسانیتان بۆ دەکات تا لەخشتەتان ببات، دڵنیاش بە ئەوەی فێری ئەوکارە قێزەونە بێت گەر بکەریش بێت دواتر خۆشی ناچار دەکرێت بەوەی لەگەڵی بکرێت،ئیتر لەوێوەشەوە ژیانی تۆش تاڵ دەبێت و دوونیاو قیامەتیشت لە دەست دەدە یت چونکە نێربازی کارێکە حوکمەکەی لەزینا گەورەترە.
سەرەتا پێش وەڵام دانەوەی پرسیارەکان با بزانین لە ڕوانگەی شەرع، وە پاشان لایەنی پزیشکی چۆن باس لەم کارە قێزەونە کراوە؟.
یەکەم: لە ڕوی شەرعەوە”
خوای گهوره دهربارهی گهلی قهومی (لوط) پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام) له سهرزمانی پێغهمبهرهكهیان دهفهرموێت: (أَتَأْتُونَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعَالَمِينَ، وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ) (الشعراء:165-166).
واته: ئایا ئێوه خراپهو نێربازی لهگهڵ نێرینهكاندا دهكهنو واز لهچوونه لای ئهو خێزانانهتان دههێنن كه خوای گهوره دروستی كردووه بۆتان بهڕاستی ئێوه گهلێكی سنور بهزێنو رۆچوون.
خوای پهروهردگار ناوی زینا دهبات به (فاحشة) بهڵام نێربازی ناو دهنێ به (الفاحشة) واته: ئهو كردهوهیهی پیسیو گڵاوی تێدا كۆبۆتهوهو بهلای ههموو كهسێكهوه كارێكی قێزهونه.
موجاهید دهفهرموێت: (ئهو كهسهی ئهو كاره ئهنجام دهدات ئهگهر به ههموو دڵۆپه بارانێكی ئاسمانو ههموو دڵۆپه ئاوێكی زهوی خۆی بشوات ههر پیسهو پاك نابێتهوه.)
فضیلی كوڕی عیاض دهفهرموێت: (ئهگهر نێربازێك به ههموو دڵۆپه ئاوێكی ئاسمان خۆی بشوات ئهوا ههر به پیسی دهگات بهخوای گهورهو لهو گوناهه پاك نابێتهوه) اسناده حسن. روح المعانی للالوسی 8/172.
سیفهتی مرۆڤی نێرباز
1-فیترهتیان شێواوهو لایانداوه له سیفهتی ئینسانی خۆیان كه خوای گهوره لهسهری خهلقی كردوون. كه ئهویش ئارهزووكردنی مێینهیه نهك نێرینه.
2-چێژ بهسهربردنیان لهسهر پیس ترین شوێنو قێزهون ترین جێگایه.
3-لهخوار ئاژهڵهوهن لهشهرمو سروشتو غهریزهدا. چونكه ئاژهڵ ههرگیزو ههرگیز نێرهیان نزیكی
نێره نابێتهوه.
4-ههمیشه لهبیری خراپهدان لهكاتی بینینی نێره یان مێیه، بچووك یان گهوره.
5-بی شهرمن چونكه زهوی ئاوی شهرمی لێ مژیونو شهرم لهكهس ناكهن.
6-لاشهو ئیراده لاوازن.
7-خوای گهوره گهلی (لوط)ی ناوبردووه به (فاسقین) لهڕێ دهرچووان (مسرفون) رۆچووان (مفسدین) خراپهكارو تێكدهران (ظالمین) ستهمكاران.
عبدالله كوڕی مهروان دهفهرموێت: ئهگهر خوای گهوره باسی گهلی لوط پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام)ی نهكردایه له قورئاندا. گومانم نهدهبرد كهسێك ههبێت ئهو كاره پیسه بكات.
سزای گهلهكهی لوط پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام)
خوای گهوره دهفهرموێت: (فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهَا حِجَارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ) (هود:82).
واته: كاتێ فهرمانی به هیلاك بردنی ئێمهیان بۆهات ژێرهو زهبهرمان كردنو زهویمان بهرزكردهوهو دامانهوه بهسهریاندا، وه بهرد بارانمان كردن به بهردی قوڕی سوركراوهو بهلێزمه دهباری بهسهریاندا، ناوی ههریهكهیانی لهسهر نووسرابوو. ئهم سزایه دوورنییه تووشی ستهمكارانی تریش ببێتهوه وهك ئهوان ئهگهر ههمان تاوانیان ئهنجامدا.
بهردبارانكردنیان بهجۆرێك ههموویانی گرتهوه بازرگانێك چوو بوو بۆ حهرهم، ئهو بهردهی ناوی ئهوی لهسهر بوو (40) رۆژ وهستا تا كابرا گهڕایهوه لهسهفهرهكهیو بهردهكهی بهركهوتو كوشتی…/ روح المعانی للالوسی 8/172.
كهواته سزاكهیان بریتی بوو له تیاچوونو ههڵگێڕانهوهی زهوی بهسهریانداو رۆچوونو بهردباران كردنیانو ریسوابوون.
سزاو حهددی نێرباز له شهریعهتی خوای گهورهدا
ابن قیم (رهحمهتی خوای گهورهی لێ بێت) نقڵی كردووه كه سهرجهم هاوهڵانی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم لهسهر ئهوهن كه دهبێت ئهو كهسهی ئهم كاره دهكات بكوژرێت، بهڵام له چۆنێتیو شێوازی كوشتنهكهیدا جیاوازن. حهنبهلییهكان ئیجماعی صهحابهیان هێناوه لهسهر ئهوهی حهددی نێرباز كوشتنه، به بهڵگهی فهرموودهی: (من وجدتموه يعمل عمل قوم لوط فاقتلوا الفاعل والمفعول به). رواه الترمذي(3/8/1481) وأبوداودوابن ماجه وهو حديث صحيح.أنظر صحيح ابن ماجه(2075) والارواء(2350).
واته: ههركهسێكتان بینی ئهو كاره پیسهی گهلی لوگ ی دهكرد ئهوا بكهرو لێ كراو بكوژن.
وه بهڵگهی ئهوهی ئیمامی عهلی (خوای لێ رازی بێت) بهردبارانی كهسێكی كردوه كه ئهم كارهی كردووه. ئیمامی شافعی دهفهرموێت: ئێمهش ئهو رایه دهگرین كه ههركهسێك ئهم كاره بكات ژن هێنهرو شووكردووبێت یان نا ئهوا رهجم دهكرێت.
ههروهها له خالیدی كوڕی وهلیدهوه گێڕدراوهتهوه كهوا رۆژێكیان لهناو رێگایهكدا كابرایهكی بینی نێربازی لهگهڵ دهكرێت، ئهویش نامهی نارد بۆ ئهبوبهكری صدیقو ئهویش راوێژی به هاوهڵانی كرد تا چی لێ بكرێت. جا وتهی ئیمامی عهلی له ههمووان توند تر بوو فهرموی: تهنها یهك نهتهوه ئهم كارهی كردووهو دهشزانن خوای گهوره چی بهسهر هێنان. من وا دهبینم دهبێ به ئاگر بسوتێنرێت. جا ئهبوبهكریش نامهی نارد بۆ خالیدو سوتانیان.
عبدالله كوڕی عهباس دهفهرمووێت: دهبرێته سهر بهرزترین جێگاو بینای ئهو شارو لادێیهو لهوێوه بهپشتا فڕێ دهدرێته خوارهوه. پاشان بهرد
باران دهكرێت.
جا ههریهكهو رایهكی ههیه لهسهر كوشتنی جا بهسوتاندن یان بهردباران كردن یان بهردانهوهو بهردباران كردن یان مل پهڕاندن یان دیوار ڕوخاندن بهسهریدا. سەرچاوە” نامیلکەی بڵاو بونەوەی داوێن پیسی(مامۆستا حەمزە بەرزنجی).
بەڵام لە ئێستادا بەهۆی نەمانی حاکمیەتی ئیسلام و جێ بەجێ کردنی شەریعەتی ئیسلام زانایان دەفەرموون لەو بارەیەوە ،هەر کەسێك ئەوکارە قێزەونەی ئەنجامدابێت ، تەنها تەوبەی لەسەر دەکات و هەرکاتیش لەهەر شوێنێك ئەو حوکمە جێ بەجێ کرا دەبێت بڕوات بەدەمیەوە تا حوکمەکەی لەسەر جێ بەجێ بکرێت ئەگینا هەرتاوانبارەو سزای لەسەر وەردەگرێت لەڕۆژی دوایی دا لەسەری، لەگەڵ ئەوەی هەندێکی تر لەزانایان بەپێچەوانەوە دەفەرموون پاش تەوبەکردن و نەگەڕانەوە سەر ئەوکارە مادەم لەکاتی خۆیدا حوکمی ئیسلامی نەبوە ئەوە پێویست ناکات لە کاتێکی تردا بڕوات بۆ جێ بەجێ کردنی حەددەکەو بەڵکو سزاکە دەگەڕێننەوە بۆ لای خوای گەورە و بەویستی خوا یان سزا دەدرێت یان لێی خۆش دەبێت، وە نابێت هیچ کەسێك لە غیابی حوکمی ئیسلامیدا ئەم حوکمە جێ بەجێ بکات لەبەر نانەوەی ئاشوب و خراپەی گەورەتر بەبێ گەڕانەوەی بۆ لای دادوەرو دادگای شەرعی، خوای گەورەش زاناترە.
دووەم: لە ڕوی لایەنی پزیشکی یەوە”
لەڕوی لایەنی پزیشکیشەوە یەکێك لە دکتۆرە بەڕێزەکان کە پسپۆری نهخۆشیه دهرونی و دهمارییهكانە، بۆرد( دكتۆرا) له تهندروستی دهرونییدا، دەڵێت:
لهكۆئهندامی ههرسی مرۆڤدا جۆره بهكتریایهك ههیه كهپێی دهڵێن بهكتریای سوود بهخش كه ئهویش (E. cola)دهشێ بههۆی كاری سێكسیهوه ئهم بهكتریایه له كۆئهندامی ههرسهوه بگوێزرێتهوه بۆ كۆئهندامی میزومیزهرۆی نێرینهو تووشی ههوكردنی بكات .
گواستنهوهی زۆربهی ئهو نهخۆشیانهی لهرێی سێكسهوه دهگویزرێنهوه وهكو ئهیدز. لهسهرهتای كارهكهدا دهبێته هۆی ئازارێكی زۆر بههۆی نهبوونی دهردراو (شله) له ناوچهی كۆمدا بۆیه زۆر جار گهر نهلێم ههمیشه ناچار دهبن جیل یا ههرشلهیهكی تر بهكار بێنن بۆ رهخساندنی بارێكی وا كه بتوانن كارهكهیان ئهنجام بدهن ، ههندێ جار دهبێته هۆی بریندار بوون و خوێن لێهاتنی ئهو ناوچهیه كه دهشێ بهكتریا هێرشی بۆ بهرێت و ببێته هۆی ههوكردنی ئهو ناوچهیه، سهرهرای زیانی راستهوخۆی بۆ دهرچهی كۆم كهدهبێته هۆی پچرانی ماسولكهكانی دهرچهی كۆم و پاش ماوهیهك له دووباره كردنهوهی ئهم كاره شێوهی كۆم گۆڕانی بهسهردا دێت و بهشێوهی رهحهتی لێ دێت كهبهشه كراوهكهی بۆ دهرهوه بێت. ههندێ جار وا لهو كهسه دهكات كه نهتوانێ زاڵ بێت بهسهر پیسایی كردندا .بههۆی پچرانی ماسولكهكانی دهرچهی دهرهوهی كۆم. لهرووی كۆمهلایهتیهوه كارێكی قێزه وونه و تاك ههمیشه ههست به شهرمهزاری دهكات و دهوروبهر به چاوێكی سوكهوه تهماشای دهكهن.
لهرووی دهرونیهوه زیاتر توشی زۆربهی زۆری گرفته دهرونیهكان دهبن وهكو خهمۆكی و دڵهراوكی و بهكارهێنانی ماده هۆشبهرهكان و ههولی خۆكوژی و تهنانهت خۆكوشتن لهنێوان ئهو تاكانهدا زیاتره وهك له كهسانی تر و زیاتر توشی لادانه سێكسیهكانی تر دهبن.
له رووی یاساییهوه زیاتر توشی گرفته یاساییهكان دهبن و زیاتر دهكهونه بهندیخانهكان لهبهر زیاتر لههۆیهك بیرمان نهچێ بهپێی یاسای عێراقی ژماره (403) هاوسۆزی سێكسی(نێربازی) لادانێكی یاساییه و سزای توندی بۆ دانراوه له نزیكهی (15 ساڵ) زیندانیه. سەرچاوە” (وێب سایتی بەندین بچکۆل).
پاش ئەوەی لەڕوانگەی شەرع و لایەنی تەندروستی یەوە ، ئەنجامی خراپی ئەم کارە گڵاو قێزەونەمان بۆ ڕون بۆیەوە، پاشان ئێستا بە کورتی وەڵامی پرسیارەکانی بەڕێزتان دەدەینەوە!.
١- ئایا ئەوە تاوانە لە ڕووى ئاینى ئیسلام ؟.
سەبارەت بە خۆ ڕحەت کردن و ئاو هێنانەوە بەدەست زانایان لەکۆن و نوێ دا ڕاجیا بون لەسەری و کۆمەڵێك بەتاوانیان زانیوە لەڕێی قیاسی هەندێك ئایەت و فەرموودەوە، وە هەندێکیش بە جائیزیان زانیوەو ، فەرـویانە هیچ دەقێکی ڕونی لەسەر نەهاتوەو، ئەوەشی کەباسی لێوە دەکرێت بەتەواوی ساغ نەبۆتەوە، وە لەحاڵەتی زیناکردن یان نێربازی دا کە کەسێك خەریك بێت توش بێت ئەوە بە واجبیان زانیوە کە گەر زانرا ناتوانرێت خۆ کۆنترۆڵ بکرێت بەدەست خۆی ڕەحا بکات ، تا ڕزگاری بێت لەتاوانی گەورەی زیناو نێربازی، بێگومان ئەوکارەی کە ئەنجامت داوە تاوانە کە لەڕێی تەلەفونەوە بەدەنگی ئەو خۆت بەتاڵ کردۆتەوەو ، بێگومان واتان پیشان داوە بەشێوەی خەیاڵ لەگەڵ ئەوکەسەدا ڕادەبوێریت، بەو کارەشتان هەردوولاتان تاوانبارن لەڕوانگەی شەرعەوە کە هاوکاری یەکتان کردووە لەسەر تاوان، وە تاوانەکەش لەنێوان تاوانی گەورەو بچوك دایە نە تاوانی گەورەیە!، چونکە لەگەڵ یەك ئەوکارەتان نەکردوە، نە تاوانی بچوکیشە کە بەتەنهاو نێوانی خۆتان و خوای گەورە نەبوە دیسان، چونکە پێکەوە ئەوکارەتان ئەنجام داوە لەڕێی مۆبایلەوە یان کامێرای ڤیدیۆوە بێت کە زۆرکەس لەو ڕێ یەوە هەوڵی بەتاڵ کردنەوەی یەکتری دەدەن، ئەوە هەر تاوانەو گەر تەوبەی لەسەر نەکرێت توشی سزای خوایی دەبین والله اعلم، بەڵام چۆنیەتی سزادانەکە خوای گەورە خۆی باشتر دەزانێت!.
٢- ئەگەر تاوان بیت تاوانیکى گەورەیە ئەگاتە حدى زینا (بەخوا مامۆستا من زۆر لە زینا و لواط ئەترسم)؟.
بەنسبەتی جۆری تاوانەکە بێگومان مادەم بە عەمەلی و کرداری لەگەڵ کەسەکەدا تاوانەکەت ئەنجام نەداوە ، نەگەشتۆتە تاوانی گەورەو حەددی نێربازی ، بەڵکو لەبەرامبەردا بەڕێزت دەبێت پاش ئەوەی غوسڵی خۆت دەرکرد، دووڕکات نوێژی سوننەتی تەوبە بکەیت و پاش نوێژەکە داوای لێخۆش بون لەخوای گەورە بکەیت ، وەك لەم فەرموودەیەی پێغەمبەری خوادا هاتووە صلی اللە علیە وسلم کەدەفەرمووێت: (ما من عبد يذنب ذنباً فيحسن الطهور ثم يقوم فيصلي ركعتين ثم يستغفر الله إلا غفر الله له، ثم قرأ هذه الآية: وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُواْ أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُواْ اللّهَ فَاسْتَغْفَرُواْ لِذُنُوبِهِمْ. رواه أبو داود وغيره، وحسنه الحافظ في الفتح وصححه الألباني.
واتە: هەر بەندەیەکی خوای گەورە تاوانێك ئەنجام دەدات و بیەوێت خۆی پاک بکاتەوە، پاشان دوو ڕکات نوێژ بکات و پاشان داوای لێخۆش بون لەخوای گەورە بکات ئەوا خوا لێی خۆش دەبێت و، پاشان ئەم ئایەتەی خوێندەوە کە خوای گەورە دەفەرمووێت:ههركە كارێكی دزێوو ناشیرین بكهن, واته: گوناهێكی گهوره ئهنجام بدهن ، یان ستهم لهخۆ بكهن , واته: گوناهێكی بچووك بكهن به هەڵەداوان و بهپهله، خوا یاد دهكهنهوهو، داوای لێبوردنی گوناههكانیانی لێدهكهن ، جادهبێ – بێجگه لهخوا – كێ گوناهان بپۆشێ؟،جا ئهوانه لهسهر تاوان و گوناحێ زانیویانه ههڵهیه , سوورو بهردهوام نین، خۆشیان ئهزانن كه سوور بوون لهسهر گوناح كارێكی زۆر خراپ و ناپهسهندهو، دهشزانن ههركهسێك تهوبه بكات، خوا لێی وهردهگرێت.
لەپاش ئەوە نابێت بگەڕێیتەوە سەر تاوانەکەت و ، وە هەموو ئەو ڕێگایانەشی کەبەرەو ئەو گوناهەت دەبات دەبێت لێی دوور کەویتەوەو، هاوەلێتی ئەوکەسانەش نابێت بکەیت کەوا هۆکارو یارمەتی دەرن لەسەر خراپەو، دەبێط بەزوترین کات پەیوەندییان لەگەڵ بپسێنیت و شەیتان فریوت نەدات بەناوی ئامۆژگاری بت هێڵێتەوە لەگەڵیان چونکە دڵنیابە ، ئەو جۆرە کەسانەی لەسەر ئەو کارە قێزەونە ڕاهاتون زەوی ئاوی شەرمی مژیون و، بە ئاسانی ناتوانرێت بهێنرێنەوە سەر ڕێگای ڕاست!.
٣- ئایا سزاکەى چیە لە رۆژى دوایى ؟ .
ئەوەی کەبەڕێزت ئەنجامت داوە تاوانی گەورە نییەو لەنێوان بچوك و گەورەدایە والله اعلم، بۆیە گەر تەوبەی لەسەر بکەن بەوشێوەیەی کە باسمان کرد ئەوە إن شاء الله خوای گەورە لێتان خۆش دەبێت و ، لای کەسیش باسی مەکەن ، بەڵام گەر بەردەوام بن لەسەری ئەوە خوای گەورە لەسەر ویستی خۆی سزات دەدات لە ڕۆژیی دوایی دا.
خوای گەورەش زاناترە برا سەربەرزەکەم، داواکارم لەخوای گەورە دامەزراوتان بکات لەسەر ئەم ئاینە پیرۆزەو ،بتان پارێزێت لە سەرپێچی و فەرمانی خوای گەورە، هیوادارم توانیبێتم وەڵامێکی کورت و پوختم دابێتنەوە .
وە ئامۆژگاریشم بۆ بەڕیزت و هەموو ئەوکەسانەی گیرۆدەی ئەم کارە قێزەونە بون ئەوەیە کەوا هەوڵ بدەن زوو ژیانی هاوسەری پێك بهێنن و ، خۆشیەکانتان لەگەڵ ئافرەتێکی جواندا بەشێوەیەکی شەرعی بەتاڵ بکەنەوە، نەك بەشێوەیەك کە جیهانی ئاژەڵانیش ڕەتی دەکەنەوەو،سەرەنجام خاوەنەکەی نەفرەتی لێ بکرێت لە هەموو کلتورو داب و نەریتێکدا!.
لەگەڵ ڕێزی براتان: باوکی ئەسماء
وەڵامی چەند پرسیارێك لەسەر نێربازی!!!؟
برای بەڕێزو خۆشەویستم ، بەڕاستی بە خوێندنەوەی نامەکەت کەمێك تاسام و مچورکە بەلاشەم دا هات کەوا تاوانێکی قێزەون و ڕوداوێکی لەو شێوەیە لەناو وڵاتی مسوڵماناندا بەرەو زیاد بون دەڕوات و کاربگاتە سەر ئەوەی کەوا بەئاسانی گەنجەکانمان لەسەر ئەم پەیوەندی یە ناشەرعیانە کۆ ببنەوەو، بەئاشکراش لەڕێی تۆڕە کۆمەڵایەتی یەکانەوە بانگەشەی بۆ بکرێت .
سەرەتا بەڕێزت دەبێت سوپاسی خوای گەورە بکەیت کە پاراستویتی لەو تاوانە گەورەو قێزەونە، دیارە لەبیرتان چۆتەوە کەوا پێغەمبەری خوا (صلی الله علیە وسلم) فەرموویەتی: هاوڕێی باش وەك دوکانی عەتر فرۆشتن وایەو گەر سودیشی نەبێت ئەوە بۆنە خۆشەکەی دێت بەسەرتاندا ، بەڵام هاوڕێی خراپ وەك کورەی ئاگر وایە گەر زەرەریش نەدات ئەوە پریشکی ئاگرەکەی بەرتان دەکەوێت!.
کەوابو تۆیەکی نوێژ خوێن و ڕۆژوو گرو پاك داوێن وەك خۆتان ئیشارەتان پێداوە ، دەبێت لەکام هاوڕێیان نزیك بیتەوە؟ لەوەی کەوا لەخواترس و دیندارەو ئامۆژگاریتان دەکات بۆ ڕێی ڕاست و قیامەتتان بیر دەخاتەوەو لەتاواندا دەستتان دەگرێت؟ یان لەوەی کە ڕێگەی خراپتان پیشان دەدات و بەلاشەی بۆگەن و قێزەونی خۆی کار ئاسانیتان بۆ دەکات تا لەخشتەتان ببات، دڵنیاش بە ئەوەی فێری ئەوکارە قێزەونە بێت گەر بکەریش بێت دواتر خۆشی ناچار دەکرێت بەوەی لەگەڵی بکرێت،ئیتر لەوێوەشەوە ژیانی تۆش تاڵ دەبێت و دوونیاو قیامەتیشت لە دەست دەدە یت چونکە نێربازی کارێکە حوکمەکەی لەزینا گەورەترە.
سەرەتا پێش وەڵام دانەوەی پرسیارەکان با بزانین لە ڕوانگەی شەرع، وە پاشان لایەنی پزیشکی چۆن باس لەم کارە قێزەونە کراوە؟.
یەکەم: لە ڕوی شەرعەوە”
خوای گهوره دهربارهی گهلی قهومی (لوط) پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام) له سهرزمانی پێغهمبهرهكهیان دهفهرموێت: (أَتَأْتُونَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعَالَمِينَ، وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ) (الشعراء:165-166).
واته: ئایا ئێوه خراپهو نێربازی لهگهڵ نێرینهكاندا دهكهنو واز لهچوونه لای ئهو خێزانانهتان دههێنن كه خوای گهوره دروستی كردووه بۆتان بهڕاستی ئێوه گهلێكی سنور بهزێنو رۆچوون.
خوای پهروهردگار ناوی زینا دهبات به (فاحشة) بهڵام نێربازی ناو دهنێ به (الفاحشة) واته: ئهو كردهوهیهی پیسیو گڵاوی تێدا كۆبۆتهوهو بهلای ههموو كهسێكهوه كارێكی قێزهونه.
موجاهید دهفهرموێت: (ئهو كهسهی ئهو كاره ئهنجام دهدات ئهگهر به ههموو دڵۆپه بارانێكی ئاسمانو ههموو دڵۆپه ئاوێكی زهوی خۆی بشوات ههر پیسهو پاك نابێتهوه.)
فضیلی كوڕی عیاض دهفهرموێت: (ئهگهر نێربازێك به ههموو دڵۆپه ئاوێكی ئاسمان خۆی بشوات ئهوا ههر به پیسی دهگات بهخوای گهورهو لهو گوناهه پاك نابێتهوه) اسناده حسن. روح المعانی للالوسی 8/172.
سیفهتی مرۆڤی نێرباز
1-فیترهتیان شێواوهو لایانداوه له سیفهتی ئینسانی خۆیان كه خوای گهوره لهسهری خهلقی كردوون. كه ئهویش ئارهزووكردنی مێینهیه نهك نێرینه.
2-چێژ بهسهربردنیان لهسهر پیس ترین شوێنو قێزهون ترین جێگایه.
3-لهخوار ئاژهڵهوهن لهشهرمو سروشتو غهریزهدا. چونكه ئاژهڵ ههرگیزو ههرگیز نێرهیان نزیكی
نێره نابێتهوه.
4-ههمیشه لهبیری خراپهدان لهكاتی بینینی نێره یان مێیه، بچووك یان گهوره.
5-بی شهرمن چونكه زهوی ئاوی شهرمی لێ مژیونو شهرم لهكهس ناكهن.
6-لاشهو ئیراده لاوازن.
7-خوای گهوره گهلی (لوط)ی ناوبردووه به (فاسقین) لهڕێ دهرچووان (مسرفون) رۆچووان (مفسدین) خراپهكارو تێكدهران (ظالمین) ستهمكاران.
عبدالله كوڕی مهروان دهفهرموێت: ئهگهر خوای گهوره باسی گهلی لوط پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام)ی نهكردایه له قورئاندا. گومانم نهدهبرد كهسێك ههبێت ئهو كاره پیسه بكات.
سزای گهلهكهی لوط پێغهمبهر (علیه الصلاة والسلام)
خوای گهوره دهفهرموێت: (فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهَا حِجَارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ) (هود:82).
واته: كاتێ فهرمانی به هیلاك بردنی ئێمهیان بۆهات ژێرهو زهبهرمان كردنو زهویمان بهرزكردهوهو دامانهوه بهسهریاندا، وه بهرد بارانمان كردن به بهردی قوڕی سوركراوهو بهلێزمه دهباری بهسهریاندا، ناوی ههریهكهیانی لهسهر نووسرابوو. ئهم سزایه دوورنییه تووشی ستهمكارانی تریش ببێتهوه وهك ئهوان ئهگهر ههمان تاوانیان ئهنجامدا.
بهردبارانكردنیان بهجۆرێك ههموویانی گرتهوه بازرگانێك چوو بوو بۆ حهرهم، ئهو بهردهی ناوی ئهوی لهسهر بوو (40) رۆژ وهستا تا كابرا گهڕایهوه لهسهفهرهكهیو بهردهكهی بهركهوتو كوشتی…/ روح المعانی للالوسی 8/172.
كهواته سزاكهیان بریتی بوو له تیاچوونو ههڵگێڕانهوهی زهوی بهسهریانداو رۆچوونو بهردباران كردنیانو ریسوابوون.
سزاو حهددی نێرباز له شهریعهتی خوای گهورهدا
ابن قیم (رهحمهتی خوای گهورهی لێ بێت) نقڵی كردووه كه سهرجهم هاوهڵانی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم لهسهر ئهوهن كه دهبێت ئهو كهسهی ئهم كاره دهكات بكوژرێت، بهڵام له چۆنێتیو شێوازی كوشتنهكهیدا جیاوازن. حهنبهلییهكان ئیجماعی صهحابهیان هێناوه لهسهر ئهوهی حهددی نێرباز كوشتنه، به بهڵگهی فهرموودهی: (من وجدتموه يعمل عمل قوم لوط فاقتلوا الفاعل والمفعول به). رواه الترمذي(3/8/1481) وأبوداودوابن ماجه وهو حديث صحيح.أنظر صحيح ابن ماجه(2075) والارواء(2350).
واته: ههركهسێكتان بینی ئهو كاره پیسهی گهلی لوگ ی دهكرد ئهوا بكهرو لێ كراو بكوژن.
وه بهڵگهی ئهوهی ئیمامی عهلی (خوای لێ رازی بێت) بهردبارانی كهسێكی كردوه كه ئهم كارهی كردووه. ئیمامی شافعی دهفهرموێت: ئێمهش ئهو رایه دهگرین كه ههركهسێك ئهم كاره بكات ژن هێنهرو شووكردووبێت یان نا ئهوا رهجم دهكرێت.
ههروهها له خالیدی كوڕی وهلیدهوه گێڕدراوهتهوه كهوا رۆژێكیان لهناو رێگایهكدا كابرایهكی بینی نێربازی لهگهڵ دهكرێت، ئهویش نامهی نارد بۆ ئهبوبهكری صدیقو ئهویش راوێژی به هاوهڵانی كرد تا چی لێ بكرێت. جا وتهی ئیمامی عهلی له ههمووان توند تر بوو فهرموی: تهنها یهك نهتهوه ئهم كارهی كردووهو دهشزانن خوای گهوره چی بهسهر هێنان. من وا دهبینم دهبێ به ئاگر بسوتێنرێت. جا ئهبوبهكریش نامهی نارد بۆ خالیدو سوتانیان.
عبدالله كوڕی عهباس دهفهرمووێت: دهبرێته سهر بهرزترین جێگاو بینای ئهو شارو لادێیهو لهوێوه بهپشتا فڕێ دهدرێته خوارهوه. پاشان بهرد
باران دهكرێت.
جا ههریهكهو رایهكی ههیه لهسهر كوشتنی جا بهسوتاندن یان بهردباران كردن یان بهردانهوهو بهردباران كردن یان مل پهڕاندن یان دیوار ڕوخاندن بهسهریدا. سەرچاوە” نامیلکەی بڵاو بونەوەی داوێن پیسی(مامۆستا حەمزە بەرزنجی).
بەڵام لە ئێستادا بەهۆی نەمانی حاکمیەتی ئیسلام و جێ بەجێ کردنی شەریعەتی ئیسلام زانایان دەفەرموون لەو بارەیەوە ،هەر کەسێك ئەوکارە قێزەونەی ئەنجامدابێت ، تەنها تەوبەی لەسەر دەکات و هەرکاتیش لەهەر شوێنێك ئەو حوکمە جێ بەجێ کرا دەبێت بڕوات بەدەمیەوە تا حوکمەکەی لەسەر جێ بەجێ بکرێت ئەگینا هەرتاوانبارەو سزای لەسەر وەردەگرێت لەڕۆژی دوایی دا لەسەری، لەگەڵ ئەوەی هەندێکی تر لەزانایان بەپێچەوانەوە دەفەرموون پاش تەوبەکردن و نەگەڕانەوە سەر ئەوکارە مادەم لەکاتی خۆیدا حوکمی ئیسلامی نەبوە ئەوە پێویست ناکات لە کاتێکی تردا بڕوات بۆ جێ بەجێ کردنی حەددەکەو بەڵکو سزاکە دەگەڕێننەوە بۆ لای خوای گەورە و بەویستی خوا یان سزا دەدرێت یان لێی خۆش دەبێت، وە نابێت هیچ کەسێك لە غیابی حوکمی ئیسلامیدا ئەم حوکمە جێ بەجێ بکات لەبەر نانەوەی ئاشوب و خراپەی گەورەتر بەبێ گەڕانەوەی بۆ لای دادوەرو دادگای شەرعی، خوای گەورەش زاناترە.
دووەم: لە ڕوی لایەنی پزیشکی یەوە”
لەڕوی لایەنی پزیشکیشەوە یەکێك لە دکتۆرە بەڕێزەکان کە پسپۆری نهخۆشیه دهرونی و دهمارییهكانە، بۆرد( دكتۆرا) له تهندروستی دهرونییدا، دەڵێت:
لهكۆئهندامی ههرسی مرۆڤدا جۆره بهكتریایهك ههیه كهپێی دهڵێن بهكتریای سوود بهخش كه ئهویش (E. cola)دهشێ بههۆی كاری سێكسیهوه ئهم بهكتریایه له كۆئهندامی ههرسهوه بگوێزرێتهوه بۆ كۆئهندامی میزومیزهرۆی نێرینهو تووشی ههوكردنی بكات .
گواستنهوهی زۆربهی ئهو نهخۆشیانهی لهرێی سێكسهوه دهگویزرێنهوه وهكو ئهیدز. لهسهرهتای كارهكهدا دهبێته هۆی ئازارێكی زۆر بههۆی نهبوونی دهردراو (شله) له ناوچهی كۆمدا بۆیه زۆر جار گهر نهلێم ههمیشه ناچار دهبن جیل یا ههرشلهیهكی تر بهكار بێنن بۆ رهخساندنی بارێكی وا كه بتوانن كارهكهیان ئهنجام بدهن ، ههندێ جار دهبێته هۆی بریندار بوون و خوێن لێهاتنی ئهو ناوچهیه كه دهشێ بهكتریا هێرشی بۆ بهرێت و ببێته هۆی ههوكردنی ئهو ناوچهیه، سهرهرای زیانی راستهوخۆی بۆ دهرچهی كۆم كهدهبێته هۆی پچرانی ماسولكهكانی دهرچهی كۆم و پاش ماوهیهك له دووباره كردنهوهی ئهم كاره شێوهی كۆم گۆڕانی بهسهردا دێت و بهشێوهی رهحهتی لێ دێت كهبهشه كراوهكهی بۆ دهرهوه بێت. ههندێ جار وا لهو كهسه دهكات كه نهتوانێ زاڵ بێت بهسهر پیسایی كردندا .بههۆی پچرانی ماسولكهكانی دهرچهی دهرهوهی كۆم. لهرووی كۆمهلایهتیهوه كارێكی قێزه وونه و تاك ههمیشه ههست به شهرمهزاری دهكات و دهوروبهر به چاوێكی سوكهوه تهماشای دهكهن.
لهرووی دهرونیهوه زیاتر توشی زۆربهی زۆری گرفته دهرونیهكان دهبن وهكو خهمۆكی و دڵهراوكی و بهكارهێنانی ماده هۆشبهرهكان و ههولی خۆكوژی و تهنانهت خۆكوشتن لهنێوان ئهو تاكانهدا زیاتره وهك له كهسانی تر و زیاتر توشی لادانه سێكسیهكانی تر دهبن.
له رووی یاساییهوه زیاتر توشی گرفته یاساییهكان دهبن و زیاتر دهكهونه بهندیخانهكان لهبهر زیاتر لههۆیهك بیرمان نهچێ بهپێی یاسای عێراقی ژماره (403) هاوسۆزی سێكسی(نێربازی) لادانێكی یاساییه و سزای توندی بۆ دانراوه له نزیكهی (15 ساڵ) زیندانیه. سەرچاوە” (وێب سایتی بەندین بچکۆل).
پاش ئەوەی لەڕوانگەی شەرع و لایەنی تەندروستی یەوە ، ئەنجامی خراپی ئەم کارە گڵاو قێزەونەمان بۆ ڕون بۆیەوە، پاشان ئێستا بە کورتی وەڵامی پرسیارەکانی بەڕێزتان دەدەینەوە!.
١- ئایا ئەوە تاوانە لە ڕووى ئاینى ئیسلام ؟.
سەبارەت بە خۆ ڕحەت کردن و ئاو هێنانەوە بەدەست زانایان لەکۆن و نوێ دا ڕاجیا بون لەسەری و کۆمەڵێك بەتاوانیان زانیوە لەڕێی قیاسی هەندێك ئایەت و فەرموودەوە، وە هەندێکیش بە جائیزیان زانیوەو ، فەرـویانە هیچ دەقێکی ڕونی لەسەر نەهاتوەو، ئەوەشی کەباسی لێوە دەکرێت بەتەواوی ساغ نەبۆتەوە، وە لەحاڵەتی زیناکردن یان نێربازی دا کە کەسێك خەریك بێت توش بێت ئەوە بە واجبیان زانیوە کە گەر زانرا ناتوانرێت خۆ کۆنترۆڵ بکرێت بەدەست خۆی ڕەحا بکات ، تا ڕزگاری بێت لەتاوانی گەورەی زیناو نێربازی، بێگومان ئەوکارەی کە ئەنجامت داوە تاوانە کە لەڕێی تەلەفونەوە بەدەنگی ئەو خۆت بەتاڵ کردۆتەوەو ، بێگومان واتان پیشان داوە بەشێوەی خەیاڵ لەگەڵ ئەوکەسەدا ڕادەبوێریت، بەو کارەشتان هەردوولاتان تاوانبارن لەڕوانگەی شەرعەوە کە هاوکاری یەکتان کردووە لەسەر تاوان، وە تاوانەکەش لەنێوان تاوانی گەورەو بچوك دایە نە تاوانی گەورەیە!، چونکە لەگەڵ یەك ئەوکارەتان نەکردوە، نە تاوانی بچوکیشە کە بەتەنهاو نێوانی خۆتان و خوای گەورە نەبوە دیسان، چونکە پێکەوە ئەوکارەتان ئەنجام داوە لەڕێی مۆبایلەوە یان کامێرای ڤیدیۆوە بێت کە زۆرکەس لەو ڕێ یەوە هەوڵی بەتاڵ کردنەوەی یەکتری دەدەن، ئەوە هەر تاوانەو گەر تەوبەی لەسەر نەکرێت توشی سزای خوایی دەبین والله اعلم، بەڵام چۆنیەتی سزادانەکە خوای گەورە خۆی باشتر دەزانێت!.
٢- ئەگەر تاوان بیت تاوانیکى گەورەیە ئەگاتە حدى زینا (بەخوا مامۆستا من زۆر لە زینا و لواط ئەترسم)؟.
بەنسبەتی جۆری تاوانەکە بێگومان مادەم بە عەمەلی و کرداری لەگەڵ کەسەکەدا تاوانەکەت ئەنجام نەداوە ، نەگەشتۆتە تاوانی گەورەو حەددی نێربازی ، بەڵکو لەبەرامبەردا بەڕێزت دەبێت پاش ئەوەی غوسڵی خۆت دەرکرد، دووڕکات نوێژی سوننەتی تەوبە بکەیت و پاش نوێژەکە داوای لێخۆش بون لەخوای گەورە بکەیت ، وەك لەم فەرموودەیەی پێغەمبەری خوادا هاتووە صلی اللە علیە وسلم کەدەفەرمووێت: (ما من عبد يذنب ذنباً فيحسن الطهور ثم يقوم فيصلي ركعتين ثم يستغفر الله إلا غفر الله له، ثم قرأ هذه الآية: وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُواْ أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُواْ اللّهَ فَاسْتَغْفَرُواْ لِذُنُوبِهِمْ. رواه أبو داود وغيره، وحسنه الحافظ في الفتح وصححه الألباني.
واتە: هەر بەندەیەکی خوای گەورە تاوانێك ئەنجام دەدات و بیەوێت خۆی پاک بکاتەوە، پاشان دوو ڕکات نوێژ بکات و پاشان داوای لێخۆش بون لەخوای گەورە بکات ئەوا خوا لێی خۆش دەبێت و، پاشان ئەم ئایەتەی خوێندەوە کە خوای گەورە دەفەرمووێت:ههركە كارێكی دزێوو ناشیرین بكهن, واته: گوناهێكی گهوره ئهنجام بدهن ، یان ستهم لهخۆ بكهن , واته: گوناهێكی بچووك بكهن به هەڵەداوان و بهپهله، خوا یاد دهكهنهوهو، داوای لێبوردنی گوناههكانیانی لێدهكهن ، جادهبێ – بێجگه لهخوا – كێ گوناهان بپۆشێ؟،جا ئهوانه لهسهر تاوان و گوناحێ زانیویانه ههڵهیه , سوورو بهردهوام نین، خۆشیان ئهزانن كه سوور بوون لهسهر گوناح كارێكی زۆر خراپ و ناپهسهندهو، دهشزانن ههركهسێك تهوبه بكات، خوا لێی وهردهگرێت.
لەپاش ئەوە نابێت بگەڕێیتەوە سەر تاوانەکەت و ، وە هەموو ئەو ڕێگایانەشی کەبەرەو ئەو گوناهەت دەبات دەبێت لێی دوور کەویتەوەو، هاوەلێتی ئەوکەسانەش نابێت بکەیت کەوا هۆکارو یارمەتی دەرن لەسەر خراپەو، دەبێط بەزوترین کات پەیوەندییان لەگەڵ بپسێنیت و شەیتان فریوت نەدات بەناوی ئامۆژگاری بت هێڵێتەوە لەگەڵیان چونکە دڵنیابە ، ئەو جۆرە کەسانەی لەسەر ئەو کارە قێزەونە ڕاهاتون زەوی ئاوی شەرمی مژیون و، بە ئاسانی ناتوانرێت بهێنرێنەوە سەر ڕێگای ڕاست!.
٣- ئایا سزاکەى چیە لە رۆژى دوایى ؟ .
ئەوەی کەبەڕێزت ئەنجامت داوە تاوانی گەورە نییەو لەنێوان بچوك و گەورەدایە والله اعلم، بۆیە گەر تەوبەی لەسەر بکەن بەوشێوەیەی کە باسمان کرد ئەوە إن شاء الله خوای گەورە لێتان خۆش دەبێت و ، لای کەسیش باسی مەکەن ، بەڵام گەر بەردەوام بن لەسەری ئەوە خوای گەورە لەسەر ویستی خۆی سزات دەدات لە ڕۆژیی دوایی دا.
خوای گەورەش زاناترە برا سەربەرزەکەم، داواکارم لەخوای گەورە دامەزراوتان بکات لەسەر ئەم ئاینە پیرۆزەو ،بتان پارێزێت لە سەرپێچی و فەرمانی خوای گەورە، هیوادارم توانیبێتم وەڵامێکی کورت و پوختم دابێتنەوە .
وە ئامۆژگاریشم بۆ بەڕیزت و هەموو ئەوکەسانەی گیرۆدەی ئەم کارە قێزەونە بون ئەوەیە کەوا هەوڵ بدەن زوو ژیانی هاوسەری پێك بهێنن و ، خۆشیەکانتان لەگەڵ ئافرەتێکی جواندا بەشێوەیەکی شەرعی بەتاڵ بکەنەوە، نەك بەشێوەیەك کە جیهانی ئاژەڵانیش ڕەتی دەکەنەوەو،سەرەنجام خاوەنەکەی نەفرەتی لێ بکرێت لە هەموو کلتورو داب و نەریتێکدا!.
لەگەڵ ڕێزی براتان: باوکی ئەسماء